Ana Sayfa / Kaş - Kalkan / XANTHOS / KINIK
Kaş - Fethiye karayolunun 5.km’sinde Kınık köyü içinden geçen Eşen Çayı’nın doğu yakasındaki 100m. yüksekliğindeki bir tepe üzerinde Xanthos antik şehrinin kalıntıları görülmektedir. Kentin adı Luwi/Etrüsk dilinde “Sindawana” olup “Ana Tanrıça Sindanın yeri” anlamındadır. Daha sonraları bu isim fonetik bozulma sonucu Helen dilinde “sarı” anlamına gelen Xanthos’a çevrilmiştir. Kent Etrüskler/Luwiler tarafından kurulmuştur. Likya döneminde bir süre Arnna olarak isimlendirilmiştir. Diğer Anadolu halklarıyla birlikte Truva Savaşından dönenlerle kent nüfusu artmıştır. M.Ö. 6.yy’da kurulan Likya Birliğin’e Başkentlik yapan Xanthos, M.Ö. 540’da Pers Kumandanı Harpago tarafından kuşatılmıştır. Bağımsızlıklarına büyük önem veren Xanthoslular, işgalcilere direnip, cesurca karşı koymuşlar, çaresiz kalınca da kadın ve çocukları akropolde bir binaya doldurup yakmışlar, kendileri de 100 m yükseklikteki Akropoldan Xanthos çayına atlayarak intihar etmişlerdir. Bu toplu intihar döneminde, kentte olmayan 80 aile bir süre sonra dönerek, kenti tekrar canlandırmışlardır. M.Ö. 334’de Makedon Kralı İskender’e, Perslere direndikleri gibi direnmişler fakat sonunda boyun eğmek zorunda kalmışlardır. Kent sonraları Mısırlıların, Seleukidlerin ve Rodosluların eline geçmiş, M.Ö. 168 yılında tekrar kurulan Likya birliğine dahil olmuştur. Deniz ticaretinin gelişmesiyle, kent akropol dışına taşarak, yeni yapılarla donatılmıştır. M.Ö. 42’de Romalı Brütüs kenti kuşatınca, kent halkı yüzyıllar öncesinde yaptığı gibi kadın ve çocuklarının düşman eline geçmesini engellemek için kenti yakmış ve ataları gibi intihar etmişlerdir. Romalıların bu olaydan etkilendikleri ve halktan 150 kişiyi kurtardıkları anlatılmaktadır. M.Ö. 41’de İmparator Markus Antonius kenti imara teşvik etmiş ve Paxromana döneminde Roma İmparatorlarının takdirini kazanan Xanthos, parlak günlerine ulaşmıştır. Bizans döneminde psikoposluk merkezi olan kent ; M.S.7.yy’dan sonra Arap akınlarıyla yıkılıp, terkedilmiştir. Köy içinden kuzeye gelindiğinde önce akropol surlarının kalıntısı görülmektedir. Buradan yukarı çıkılarak kare planlı Agora’ya gelinmektedir. Meydandaki Obelisk/yazılı kaya yekpare prizmal gövdeli Luwi/Etrüsk dilinde yazılmış yazıt büyük bir mezar odasının üzerine dikilidir. 250 satıra sahip yazıt, yekpare kayanın dört tarafına işlenmiştir ve Likyalıların Perslerle yaptıkları savaştaki kahramanlıkları anlatılmaktadır. Meydanın güneyinde bulunan ve temeli MS 2. yy’da atılan tiyatro, Likya döneminde bugünkü görülen haliyle inşa edilmiştir. Rhadiopolisli Opramoas tiyatro yapımına 30 bin dinar yardımında bulunmuştur. 8 bin kişilik tiyatro caveaları diazomayla ikiye ayrılmış, alt bölümde 16, üstte 4 sıra vardır. Iki katlı sahne binasının ön yüzünün sütun ve rölyeflerle süslü olduğu ve alt kısımda 5 adet sahne kapısının bulunduğu görülmektedir. Tiyatronun hemen batısında Likya başkenti Xanthos’un sembolü sayılan iki anıtsal mezar yükselmektedir. Bunların ilki ünlü Harpyien Anıtı’dır. 8 m. yüksekliğindeki yekpare prizmal bir gövde üzerinde yükselen blok taşın üstünde mezar odası şeklindeki anıtın etrafı Likya kahramanının ailesi, üç erkek, kadınlar, nar ve siren tasvirleri kabartmalarıyla bezenmiştir. Bugün orijinalleri Londra’daki British Müzesi’ne kaçırılmış olup, orada aynı isimli salonda sergilenmektedir. Bitişiğindeki anıt, prizmal 5m. yüksekliğindeki mezar odası üzerinde kurulu taş podyum ve Likya tipi sarkopagdır. Tiyatronun arkasında hamam, saray kalıntısı ve yağmur suyu toplamaya yarayan Su Sarnıçları dikkati çekmektedir. Ünlü Nereidenler Abidesi’nin üst ana kısmı Londra British Müzesi’ndedir. Rölyeflerde 12 dans eden kadın Nereidlerin bulunması, anıtın bu isimle anılmasına neden olmuştur. Kentin aslan figürlü iki nekropolü bulunmaktadır. Batı yönünde kentin ikinci agorası ile Bizans döneminde yapılmış bir bazilikanın kalıntıları görülmektedir. Bugün Eşen Çayı üzerinde turistik kano ve rafting turları yapılmaktadır.
